Όταν τον Φεβρουάριο του 2021 τα κοινοβουλευτικά κόμματα αποφάσιζαν να λάβουν προκαταβολικά ολόκληρο το ποσό της κρατικής χορηγίας, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι ακολουθούσαν εκλογές, δεν προέβλεψαν και τις λύσεις για τα νομικά ζητήματα που θα προέκυπταν από την απόφαση τους. Σήμερα, 1,5 χρόνο μετά, το κράτος έχει να παίρνει πίσω χρήματα, με την Πολιτεία να μην βρίσκει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνει η επιστροφή. Βουλή και υπουργείο Οικονομικών διαφωνούν ως προς το ποιος έχει την ευθύνη να απαιτήσει την επιστροφή χρημάτων από κόμματα, ενώ δεν έχει εφαρμοστεί ούτε ο νόμος περί συμψηφισμού, ο οποίος θα μπορούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα.
Ως γνωστό, τον Ιούνιο του 2021, η Νομική Υπηρεσία αναφέρει σε γνωμάτευση της ότι θα έπρεπε να γίνει ανακατανομή του ποσού που είχε καταβληθεί ως κρατική χορηγία για τα κόμματα για το συγκεκριμένο έτος, στη βάση των νέων ποσοστών των κομμάτων, όπως είχαν διαμορφωθεί μετά τις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2021.
Ένα χρόνο και κάτι μετά, το ζήτημα της επιστροφής χρημάτων από κόμματα που σύμφωνα με τα νέα δεδομένα έπρεπε να επιστρέψουν αναλογικά ένα ποσό παραμένει. Σε πρόσφατη επιστολή του προς τη Βουλή, το υπουργείο Οικονομικών επικαλείται σχετική επιστολή της Νομικής Υπηρεσίας τον περασμένο Απρίλιο, με την οποία ενημέρωσε το υπουργείο ότι, όπως απορρέει από το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, υπεύθυνος για την ορθή διαχείριση και διανομή του προϋπολογισμού είναι ο οικονομικός φορέας στον οποίο πιστώθηκε ο προϋπολογισμός. Συνεπώς, όπως σημειώνεται στην επιστολή, στην προκειμένη περίπτωση η Βουλή θα μπορούσε να προχωρήσει με ενέργειες ώστε η διαφορά να επιστραφεί και να ανακατανεμηθεί στα κόμματα που εισήλθαν στην Βουλή, στις βουλευτικές εκλογές του 2021.
Σημειώνεται ακόμα ότι σε περίπτωση που η Βουλή δεν προωθήσει διαδικασίες ανάκτησης και ανακατανομής, η Δημοκρατία θα μπορούσε να διεκδικήσει τα ποσά, εάν κατέβαλλε στα κόμματα που εισήλθαν στη Βουλή τον Μάιο του 2021 τα ποσά που αποτελούν την τακτική χρηματοδότησή τους, για την περίοδο που ακολουθούσε τις εκλογές και μέχρι το τέλος του 2021. Μάλιστα, όπως αναφέρεται στην υπό αναφορά επιστολή, σε τέτοια περίπτωση η Δημοκρατία θα μπορούσε να αφαιρέσει το ποσό που θα κατέβαλλε από τον επόμενο προϋπολογισμό της Βουλής. Καλεί μάλιστα τη Βουλή να προβεί στις δέουσες ενέργειες.
Στην επιστολή αυτή του υπουργείου Οικονομικών απάντησε η Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες εξηγεί ότι η θέση του Σώματος είναι ότι η σχετική γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, δεν δεσμεύει τη Βουλή, η οποία, όπως αναφέρεται, ως νομοθετικό σώμα ψηφίζει νόμους αλλά δεν είναι αρμόδια για την εφαρμογή τους και δεν έχει καμία εκτελεστική εξουσία θεσμικά να ενεργεί πέραν τής, σε καθαρά τεχνοκρατικό επίπεδο, λογιστικής διαχείρισης του όλους θέματος.
Στην επιστολή της, η Πρόεδρος αναφέρει ακόμα ότι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, η ανάκτηση των καταβληθέντων ποσών δεν δύναται υπό τις περιστάσεις και εκ πρώτης όψεως να επιτευχθεί παρά μόνο δικαστικά και σε τέτοια περίπτωση, επειδή το θέμα αφορά το δημόσιο συμφέρον, αρμοδιότητα έχει ο Γενικός Εισαγγελέας εκ μέρους της Δημοκρατίας. Τονίζει μάλιστα πώς η Βουλή των Αντιπροσώπων, ως συνταγματική εξουσία δεν δύναται να εμπλέκεται σε οποιεσδήποτε διαφορές αστικής φύσεως με οποιανδήποτε οντότητα και ότι μια τέτοια εξέλιξη και καταχώρηση αγωγής θα συνιστούσε αντινομική προσέγγιση και προφανώς συνταγματική εκτροπή. Υποδεικνύει επίσης πως η Γενική Λογίστρια στο πλαίσιο των συνταγματικών της εξουσιών δύναται να αναλάβει όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες προς ανάκτηση όλων των οφειλομένων, παρέχοντας έτσι την ευκαιρία στους επηρεαζόμενους να ασκήσουν, εφόσον το κρίνουν σκόπιμο, προσφυγή ενώπιον Διοικητικού Δικαστηρίου.
Η πρόνοια στον προϋπολογισμό - Εγκλωβισμένο το κράτος στις πολιτικές αποφάσεις των κομμάτων
Υπενθυμίζεται ότι στον προϋπολογισμό του κράτους υπήρχε και σχετική πρόνοια για έτη εκλογών, όπως καταβάλλεται στην αρχή του έτους το ποσό που αντιστοιχεί μέχρι τον μήνα των εκλογών και το υπόλοιπο ποσό μετά τις εκλογές στη βάση των νέων ποσοστών των κομμάτων. Μία πρόνοια ωστόσο η οποία είχε απαλειφθεί από τον προϋπολογισμό του 2021. Με αποτέλεσμα, τον Φεβρουάριο του 2021 τα κόμματα να μοιραστούν τον προϋπολογισμό ως εξής:
>> ΔΗΣΥ έλαβε €1.916.000
>> ΑΚΕΛ έλαβε €1.623.000
>> ΔΗΚΟ έλαβε €970.000
>> ΚΣ ΕΔΕΚ έλαβε €485.000
>> Συμμαχία Πολιτών έλαβε €475.000
>> Κίνημα Αλληλεγγύη έλαβε €430.000
>> Κίνημα Οικολόγων έλαβε €405.000
>> ΕΛΑΜ έλαβε €341.000
Σύμφωνα με τα δεδομένα όπως είχαν διαμορφωθεί μετά τις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2021, θα έπρεπε τα κόμματα ΔΗΚΟ, Συμμαχία Πολιτών, Αλληλεγγύη, να επιστρέψουν χρήματα ως εξής:
>> Συμμαχία Πολιτών: €277.429.68
>> Κίνημα Αλληλεγγύη: €251.203,39
>> ΔΗΚΟ: €47.321,78
>> ΑΚΕΛ: €1.558.87
Από τα πιο πάνω κόμματα, το μόνο που επέστρεψε το ποσό που του αναλογούσε ήταν το ΑΚΕΛ. Το ΔΗΚΟ είχε διαφωνήσει με τη γνωμάτευση αναλύοντας σε επιστολή και τους λόγους της διαφωνίας του και δηλώνοντας τότε αποφασισμένο να φτάσει μέχρι το δικαστήριο. Από τα υπόλοιπα κόμματα, η μεν Συμμαχία Πολιτών βρίσκεται υπό εκκαθάριση εδώ και ένα πλέον χρόνο, ενώ η Αλληλεγγύη είχε εκφράσει την πρόθεση επιστροφής χρημάτων, ζητώντας όμως έκπτωση στο ποσό για λειτουργικά έξοδα για τους μήνες που ακολούθησαν.
Ένα χρόνο μετά, Βουλή και υπουργείο Οικονομικών δεν συμφωνούν, όπως προκύπτει και μέσα από πρόσφατη αλληλογραφία που έχουν ανταλλάξει για τον τρόπο που αυτά τα ποσά θα πρέπει να διεκδικηθούν από το κράτος. Το όλο ζήτημα φαίνεται ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση ούτε για τη Νομική Υπηρεσία, με πληροφορίες να αναφέρουν ότι ετοιμάζεται να σταλεί απάντηση τόσο προς το υπουργείο Οικονομικών, όσο και προς τη Βουλή.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, η όποια ρύθμιση γίνει για θεραπεία, θα αφορά μόνο την περίπτωση του ΔΗΚΟ, το οποίο δεν αφορά και το μεγαλύτερο ποσό. Σε ό,τι αφορά τη Συμμαχία Πολιτών, η οποία είναι υπό εκκαθάριση, δεν φαίνεται να υπάρχει τρόπος είσπραξης του ποσού, ενώ όσον αφορά την Αλληλεγγύη, η οποία δεν λαμβάνει πλέον κρατική χορηγία, δεν τίθεται θέμα αποκοπής του ποσού.
Η έκτακτη κρατική χορηγία του 2016
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με παλαιότερη την επιστολή του υπουργείου Οικονομικών στη Βουλή, το συνολικό ποσό που θα εισπράτετο από τα κόμματα θα έπρεπε να επαναϋπολογιστεί ως εξής:
>> ΔΗΠΑ: 318.591,95
>> ΕΛΑΜ: 145.750,09
>> ΕΔΕΚ: 59.305,46
>> ΔΗΣΥ: 37.069,63
>> Κίνημα Οικολόγων: 16.769,59
Από τα πιο πάνω κόμματα, η ΔΗΠΑ ήταν νεοεισελθών στη Βουλή κόμμα και δεν είχε λάβει καθόλου κομματική χορηγία. Σημειώνεται επίσης ότι το 2016 δόθηκε έκτακτη χορηγία στα τρία τότε νεοεισελθόντα κόμματα, Συμμαχία Πολιτών, Αλληλεγγύη και ΕΛΑΜ. Το ποσό αυτό ανερχόταν στις 793.000 ευρώ και τη μοιράστηκαν ως ακολούθως: Συμμαχία Πολιτών: €278.606, Αλληλεγγύη €293.151 και το ΕΛΑΜ €220.600. PHILENEWS