Αυτός είναι και ο λόγος που η εποχή αυτή επαναφέρει και αυξάνει τον αρχέγονο φόβο του ανθρώπου στη θέα του φιδιού, με αντιλήψεις, εικασίες και δοξασίες για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα φίδια να είναι στην ημερήσια διάταξη.
Η ύπαρξη των φιδιών μέσα στο οικοσύστημα ωστόσο, τονίζουν οι ειδικοί, είναι πολύ σημαντικότερη από όσο πιστεύουν οι άνθρωποι. Και απαιτείται μια στοιχειώδης γνώση των δεδομένων, υποστηρίζουν, προκειμένου να ξεπεράσουμε τον έντονο φόβο και πανικό που στις πλείστες των περιπτώσεων μας καταλαμβάνει μπροστά στο είδος αυτό. Για το θέμα μίλησε στον «Φ» ο πλέον ειδικός στην Πάφο, ο βιολόγος Δανιήλ Κουρίδης, ο οποίος ασχολείται χρόνια με τα φίδια και συνεργάζεται μάλιστα με την Πυροσβεστική Υπηρεσία σε ερασιτεχνική βάση για απομακρύνσεις φιδιών από κατοικίες πανικόβλητων συμπατριωτών μας.
Ο κ. Κουρίδης είναι ο συνιδρυτής, μαζί με τον γνωστό στην Πάφο «snake George», του Ερπετολογικού Συνδέσμου Πάφου, με στόχο μεταξύ άλλων να διορθωθούν στρεβλές εντυπώσεις και πρακτικές των ανθρώπων έναντι του είδους. Ο κ. Κουρίδης επισημαίνει ότι τα μέλη του Συνδέσμου προσπαθούν να διαφωτίσουν το κοινό για τα φίδια, για τα μέτρα προστασίας του, για τις αληθινές διαστάσεις του θέματος, μακριά από μύθους, αλλά και για την προστασία των ίδιων των φιδιών που είναι ζωτικής σημασίας για την ισορροπία του οικοσυστήματος, όπως τονίζει. «Η ενασχόλησή μου με τη δραστηριότητα αυτή», απαντά σε σχετική απορία μας, «έχει να κάνει με τη ζωή μου στα παιδικά μου χρόνια στην ύπαιθρο.
Στην περιοχή της Τσάδας, που δεν είναι αστικό κέντρο, αλλά με υπαίθριες εκτάσεις μεγάλες, ήταν συχνή η εμφάνιση φιδιών και μου κίνησε το ενδιαφέρον. Όταν μετά το πέρας των σπουδών μου σε έναν κλάδο μάλιστα που είναι -μπορώ να πω- και σχετικός, όπως η βιολογία, επέστρεψα στην Κύπρο, είδα ότι η συχνή εμφάνιση και ο μεγάλος λόγω ανομβρίας πληθυσμός του είδους είχαν τρομοκρατήσει τον απλό κόσμο. Από τότε, αποφάσισα να ασχοληθώ πιο συστηματικά».
Στον τόπο μας, επισημαίνει ο κ. Κουρίδης, συναντάμε επτά είδη φιδιών εκ των οποίων το μόνο επικίνδυνο για τον άνθρωπο είναι η οχιά, γνωστή στην καθομιλουμένη ως φίνα. «Τα υπόλοιπα είναι εντελώς ακίνδυνα για τον άνθρωπο. Έχουμε το ενδημικό φίδι της Κύπρου, που μοιάζει πολύ με το μαύρο φίδι, είναι το μαύρο, γνωστό ως όφις, που είναι το πλέον κοινό που συναντάμε, επίσης το φίδι «σαΐττα», τον «δρόπη», τον «ανήλιο», ένα μικρό φιδάκι που ζει κάτω από το χώμα και μοιάζει με σκουλήκι, και το νερόφιδο.
Η πλέον συχνή επαφή του ανθρώπου, οπτικά, με τα φίδια αφορά στον όφι. Βάσει μιας μελέτης που εκπονήσαμε πέρυσι σχετικά με την πυκνότητα των φιδιών στην Κύπρο, προκύπτει ότι ο όφις είναι το πλέον κοινό φίδι στην Κύπρο, το απαντάμε σε ποσοστό 80%. Τελευταίως όμως, είναι συχνές και οι εμφανίσεις της οχιάς, καθότι το είδος αυτό κινείται πολύ αργά και συχνάζει σε περιοχές με νερό. Λόγω της ανομβρίας, εμφανίζονται εσχάτως σε περιοχές με κατοικίες, λόγω της ύπαρξης νερού και δροσιάς. Παρά την επικινδυνότητά του ως δηλητηριώδες φίδι, ωστόσο, η οχιά δεν επιτίθεται, θεωρείται «ντροπαλό» φίδι και παραμένει κρυμμένο, αναμένοντας το θήραμά της. Δυστυχώς όμως, επειδή καμουφλάρεται με το χρώμα του χώματος, δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή από τον άνθρωπο, με αποτέλεσμα όταν ακουσίως την πατήσει ή την πιάσει με τα χέρια κάποιος κατά τη διάρκεια εργασιών στο ύπαιθρο, το φίδι αυτό νιώθει άμεση απειλή και επιτίθεται. Αντιθέτως, ο όφις δεν έχει δηλητήριο, κακώς τον σκοτώνουμε καθότι είναι πολύ σημαντική η θέση του στην τροφική αλυσίδα. Είναι ο σημαντικότερος διώκτης των τρωκτικών».
Ο κ. Κουρίδης επισημαίνει ότι η άγνοια και ο φόβος του ανθρώπου για το φίδι συντείνουν στη σημαντική μείωση του πληθυσμού του, με αποτελέσματα που θα αποδειχθούν ολέθρια. Τις κουκουβάγιες, που επίσης ενεργούσαν ως διώκτες των τρωκτικών, τις εξαλείψαμε πλήρως, επισημαίνει. Αν συμβεί το ίδιο με τα φίδια, τα τρωκτικά θα αυξηθούν σε τέτοιο βαθμό που θα έχουμε σημαντικά προβλήματα, προειδοποιεί.
Ο ερασιτέχνης ειδικός για τα φίδια επισημαίνει ότι σε περίπτωση που κάποιος υποστεί επίθεση από μια οχιά, δεν θα πρέπει να πανικοβληθεί. Το δηλητήριο της οχιάς δεν είναι άμεσα θανατηφόρο, αλλά μόνο μετά την παρέλευση εξαώρου. «Άρα, είναι σχετικά εύκολο να πάμε εγκαίρως σε ένα νοσοκομείο ή γιατρό», τονίζει.
«Και οι πλείστοι θάνατοι που έχουν καταγραφεί σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι λόγω του δηλητηρίου, αλλά από καρδιακή προσβολή λόγω του πανικού. Το δάγκωμα ούτως ή άλλως προκαλεί αύξηση της ταχυπαλμίας και της αδρεναλίνης, συνεπώς και το παραμικρό ιστορικό καρδιάς κάποιου αποδεικνύεται μοιραίο. Το ίδιο το δηλητήριο δεν προχωρά γρήγορα και μόνο καταστρέφει τα κύτταρα στην περιοχή. Γι’ αυτό πρέπει να δέσουμε το τραύμα, όχι όμως πολύ σφιχτά για να μπορεί το αίμα να κυκλοφορεί».
Σε γενικές γραμμές, αναφέρει ο κ. Κουρίδης, δεν πρέπει να πανικοβαλλόμαστε στη θέα των φιδιών και κυρίως να μην επιχειρούμε να τα σκοτώσουμε, αλλά να απομακρυνόμαστε από κοντά τους, αφού δεν υπάρχει περίπτωση να μας επιτεθούν. Σε περιπτώσεις εντοπισμού σε σπίτια και αυλές, το κοινό είναι ορθό να ειδοποιεί την Πυροσβεστική, τονίζει, η οποία συνεργάζεται με ειδικούς για την ασφαλή απομάκρυνσή τους. PHILENEWS LIKE ΕΔΩ ΚΑΙ ΔΙΑΒΑΣΤΕ... ΣΗΜΕΡΑ ΤΙΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΟΥ... ΑΥΡΙΟ
