Δεν στάθηκαν η καραντίνα και η πανδημία ικανοί παράγοντες για να περιορίσουν σε μόνιμη βάση τη χρήση παράνομων και νόμιμων εξαρτησιογόνων ουσιών στην Κύπρο κατά τη διάρκεια του 2020.
Αμέσως μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων καταγράφηκε αισθητή αύξηση στη χρήση των ουσιών. Την ίδια στιγμή, περίπου ανά 1,5 ημέρα στη διάρκεια του 2020 έκκληση για βοήθεια απεύθυνε κάποιος πολίτης προς την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου. Η πλειοψηφία των κλήσεων αφορούσαν πρωτίστως χρήση παράνομων ουσιών και σε μικρότερο βαθμό υποθέσεις χρήσης αλκοόλ και άλλων ουσιών καθώς και προβλήματα με τον τζόγο. Πρόκειται για στοιχεία της Επίσημης Ανασκόπησης 2020, τα οποία παρουσιάστηκαν χθες από την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Κατά των Ναρκωτικών που τιμάται κάθε 26 Ιουνίου.
Ο πρόεδρος της ΑΑΕΚ Χρίστος Μηνά υπογράμμισε μεταξύ άλλων την ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα της αγοράς των ναρκωτικών, όπως διεφάνη κατά την πανδημία. Είπε ακόμη, ότι με βάση την έρευνα αστικών λυμάτων, την οποία πραγματοποιεί η Αρχή σε συνεργασία με το Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο Νερού «Νηρέας» του Πανεπιστημίου Κύπρου, διαπιστώθηκε ότι «κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού όλες ανεξαιρέτως οι ουσίες μειώθηκαν, καταγράφοντας πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις, με εξαίρεση τη μεθαμφεταμίνη στην επαρχία Πάφου και ακολούθως στη Λάρνακα και στην Αγία Νάπα».
Ωστόσο, είπε, «μετά την άρση του εγκλεισμού, τον Ιούλιο του 2020, δυστυχώς, υπήρξε αύξηση της χρήσης όλων των απαγορευμένων ουσιών». Ενδεικτικά αυξήθηκε η χρήση κοκαΐνης και ecstasy, ιδιαίτερα στη Λευκωσία και στην Αγία Νάπα το Σαββατοκύριακο. Εξάλλου, είπε, «διαχρονικά αυξήθηκε η χρήση της κοκαΐνης στη Λευκωσία και της μεθαμφεταμίνης στην Πάφο».
Με βάση την Ανασκόπηση, ανά 1,5 ημέρα έκκληση για βοήθεια απηύθυναν πολίτες προς την ανοιχτή τηλεφωνική γραμμή 1402. Όπως σημειώνεται, η εν λόγω γραμμή δέχθηκε 206 τηλεφωνήματα στη διάρκεια του 2020. Από αυτά, 97 ήταν από άνδρες, 107 από γυναίκες και 2 απροσδιόριστου φύλου πρόσωπα. Επιπλέον για τα 141 τηλεφωνήματα, δηλαδή για το 68,9%, έγιναν παραπομπές σε θεραπευτικά προγράμματα για αντιμετώπιση της εξάρτησης από παράνομες ουσίες. Ως προς το περιεχόμενο τους, τα 141 τηλεφωνήματα αφορούσαν παράνομες ουσίες, τα 36 αλκοόλ, τα 13 γενικά εξαρτησιογόνες ουσίες, τα 10 παθολογική ενασχόληση με τυχερά παιχνίδια, τα 4 κάπνισμα και τα 2 άλλες νόμιμες ουσίες.
Την ίδια στιγμή πολυδάπανη αποδεικνύεται η χρήση παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών στην κοινωνία, βάσει έρευνας της ΑΑΕΚ η οποία ολοκληρώθηκε το 2020 και αφορά το 2018, σχετικά με το κόστος της θεραπείας και πρόληψης, τις δαπάνες για την επιβολή του νόμου, την απώλεια εισοδήματος και τη μείωση της παραγωγικότητας που σχετίζεται με τη χρήση ουσιών. Με βάσει τα αποτελέσματα, οι μεγαλύτερες δαπάνες με ποσοστό 77,5% αναλογούν στον τομέα της επιβολής του νόμου. Ακολουθεί η απώλεια εισοδημάτων με 11,9%, η πρόληψη και θεραπεία με 7%, ο συντονισμός (ΑΑΕΚ) με 2,2% και ένα πολύ μικρό ποσοστό 1,4% αφορά στην πρόληψη και έρευνα. Επιπλέον αναφέρεται πως για κάθε €1 που δαπανάται στην πρόληψη, προσφέρονται €57 για την επιβολή του νόμου και €8,7 αντιστοιχούν σε απώλειες εισοδημάτων. Περίπου €5,1 δαπανώνται στη θεραπεία και €1,6 διατίθενται στην ΑΑΕΚ.
Δημοφιλέστερη η κάνναβη
Η κάνναβη παραμένει η πιο διαδεδομένη παράνομη ουσία στον γενικό πληθυσμό της Κύπρου, καθώς περίπου το 14% έχει κάνει χρήση έστω και μια φορά στη ζωή του, παρουσιάζοντας διαχρονική αύξηση. Σε ό,τι αφορά άλλες παράνομες ψυχοδραστικές ουσίες, η χρήση τους έστω και μια φορά στη ζωή αναφέρθηκε από πολύ μικρότερο αριθμό ατόμων. Το 1,8% του πληθυσμού έκανε χρήση κοκαΐνης, το 1,2% στα χάπια τύπου ecstasy και το 0,8% αμφεταμίνες.
Το 73,5% θετικό σε νάρκοτεστ
Ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα που προκύπτουν κατά τη διενέργεια νάρκοτεστ από τις Αρχές. Σύμφωνα με τα στοιχεία το έτος 2020 διενεργήθηκαν 1012 έλεγχοι. Από αυτούς τα 744 δείγματα ήταν θετικά σε μια ή περισσότερες παράνομες ουσίες, δηλαδή ποσοστό 73,5%. Μάλιστα ο αριθμός των θετικών δειγμάτων έχει αυξηθεί κατά 169 σε σύγκριση με το 2019 (που ήταν 575) και παράλληλα είναι σχεδόν διπλάσιος από το 2018 (που ήταν 385). Επίσης, οι Αρχές διενήργησαν 43.376 ελέγχους άλκοτεστ στη διάρκεια του 2020. Από αυτούς καταγγέλθηκαν 3.911 οδηγοί (δηλαδή το 9%) για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
Αύξηση και σε κάπνισμα και αλκοόλ
Αύξηση σημειώνεται στην Ανασκόπηση του 2020 και στις νόμιμες εξαρτησιογόνες ουσίες. Ειδικότερα, το 62% του γενικού πληθυσμού της Κύπρου έχει αναφέρει κατανάλωση αλκοόλ κατά τον τελευταίο μήνα. Την ίδια χρονική περίοδο, έχει μεθύσει τουλάχιστον μία φορά το 4,2% του πληθυσμού, παρουσιάζοντας στατιστικά σημαντική αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό που καταγράφηκε το 2016, το οποίο βρίσκονταν μόλις στο 2,8%.
Επιπλέον, το 38% του πληθυσμού ανέφερε ότι κάπνισε κατά τον τελευταίο μήνα και το 9,3% ότι καπνίζει περισσότερα από 20 τσιγάρα την ήμερα. Πρόκειται για στατιστικά σημαντική αύξηση ατόμων που καπνίζουν τις εν λόγω ποσότητες, καθώς το 2016 το ποσοστό αναλογούσε σε 7,4%. Ως προς τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των «φανατικών» καπνιστών (από 20 τσιγάρα ημερησίως) αναφέρονται ως άντρες 45 έως 64 ετών, οι οποίοι διαμένουν σε προσφυγικούς συνοικισμούς αστικών περιοχών.
Ακόμη, το 23,2% του γενικού πληθυσμού έχει ασχοληθεί με στοιχήματα
τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ η εντατική ενασχόληση με τα τυχερά
παιχνίδια εντός και εκτός διαδικτύου (2-3 φορές την εβδομάδα),
αναφέρθηκε από το 3,2% του πληθυσμού. Τα ψηλότερα ποσοστά εντοπίστηκαν
ανάμεσα σε νέους άνδρες 25 με 34 ετών, οι οποίοι διαμένουν σε
προσφυγικούς συνοικισμούς αγροτικών περιοχών. PHILENEWS
