Μορφή οικονομικού πολέμου μεταξύ της Κίνας και γνωστών brands ρούχων και γενικότερα μόδας παίρνει η υπόθεση των Ουιγούρων και των καταγγελιών για άγριες διώξεις τους στις βορειοδυτικές επαρχίες της χώρας.
Η υπόθεση των Ουιγούρων «σιγοβράζει» εδώ και χρόνια, ωστόσο το «φυτίλι» της σύγκρουσης άναψε την περασμένη εβδομάδα, όταν ΗΠΑ, Ε.Ε., Καναδάς και Βρετανία επέβαλαν κυρώσεις σε Κινέζους αξιωματούχους, με την Ουάσινγκτον να απαγορεύει την εισαγωγή βαμβακιού και ντομάτας από την επαρχία Ζιντζιάνγκ, όπου βρίσκεται ο μεγαλύτερος πληθυσμός Ουιγούρων στην Κίνα.
Όμως ο «πόλεμος των brands» άρχισε προβλήθηκε από κινεζικά ΜΜΕ δήλωση της σουηδικής εταιρείας ρούχων H&M, ότι πλέον δεν θα χρησιμοποιεί βαμβάκι από την περιοχή της Ζιντζιάνγκ, καθώς δεν μπορεί να ξέρει πώς παράγεται. Η αντίδραση της Κίνας ήταν άμεση και σκληρή: τα προϊόντα Η&Μ έχουν εκλείψει από όλα τα κινεζικά διαδικτυακά καταστήματα, η εφαρμογή της εταιρείας «εξαφανίστηκε» από τα stores της Κίνας και έξι καταστήματα στην περιοχή έκλεισαν.
Το ζήτημα των Ουιγούρων
Ταυτόχρονα, στελέχη, αλλά και celebrities στην Κίνα άσκησαν κριτική και σε άλλα brands που πήραν θέση για τους Ουιγούρους, όπως οι εταιρείες μόδας Burberry, Adidas, Nike, New Balance και Zara και κάποιοι έκοψαν τους δεσμούς με τα brands. Παράλληλα, αξιωματούχος της Ζιντζιάνγκ προσκάλεσε αντιπροσώπους των εταιρειών να επισκεφθούν τις βαμβακοφυτείες στην περιοχή και να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι τις συνθήκες εργασίας εκεί, λέγοντας ότι «έχασαν το μυαλό τους και τη συνείδησή τους».
Το ζήτημα των Ουιγούρων δεν είναι καινούργιο, ωστόσο το τελευταίο διάστημα η Δύση πιέζει την Κίνα να επιτρέψει σε αντιπροσωπεία του ΟΗΕ να επισκεφθεί χωρίς όρους και προϋποθέσεις την Ζιντζιάνγκ και να διαπιστώσει αν ισχύουν οι καταγγελίες για στρατόπεδα «επανεκπαίδευσης» στα οποία κρατούνται, βασανίζονται και κάνουν καταναγκαστικά έργα περίπου ένα εκατομμύριο Ουιγούροι και άλλα τουρκικά φύλα που ζουν στην περιοχή.
«Εκπαίδευση» του πληθυσμού
Το Πεκίνο απορρίπτει τις καταγγελίες περί βασανιστηρίων και στρατοπέδων, ωστόσο παραδέχεται ότι λαμβάνει «μέτρα» προκειμένου να καταπολεμήσει «θρησκευτικά εξτρεμιστικά στοιχεία» στον πληθυσμό των Ουιγούρων και ότι «εκπαιδεύει» τον πληθυσμό στην «ορθόδοξη» κινεζική κομμουνιστική ιδεολογία. Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν ως «γενοκτονία» τη μεταχείριση των Ουιγούρων από την κινεζική ηγεσία και δεκάδες χώρες και οργανισμοί κάνουν λόγο για ακραία παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή.
Την ίδια στιγμή, ο ΟΗΕ βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με το Πεκίνο για επίσκεψη αντιπροσωπείας του στην Ζιντζιάνγκ, με την Ύπατη Αρμοστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μισέλ Μπασελέτ, να τονίζει ότι τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει να ερευνήσουν τις καταγγελίες περί παράνομης κράτησης, καταναγκαστικών έργων, ακόμα και στείρωσης των Ουιγούρων από τις κινεζικές αρχές, ωστόσο ακόμα δεν έχει βρεθεί μια λύση για το ζήτημα, καθώς το Πεκίνο έχει πολλές αντιρρήσεις.
«Αποσταθεροποίηση»
Πρέπει να σημειωθεί ότι η επαρχία Ζιντζιάνγκ -σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Κίνας- παράγει περίπου το 87% του βαμβακιού της Κίνας ή περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής, όπερ σημαίνει ότι το μποϊκοτάζ από δυτικά brands προκαλεί σημαντική οικονομική ζημιά στην Κίνα. Μάλιστα, ντόπιοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν τις εταιρείες ότι η πραγματική τους επιδίωξη είναι να αποσταθεροποιήσουν την Ζιντζιάνγκ και γενικότερα την Κίνα.
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι άλλες δυτικές εταιρείες ρούχων αποφεύγουν να τοποθετηθούν για το θέμα της Ζιντζιάνγκ και συνεχίζουν να αγοράζουν βαμβάκι από την περιοχή για τα προϊόντα τους, καθώς η Κίνα ασκεί τακτική «μαστιγίου και καρότου» σε αυτές. Μάλιστα, τουλάχιστον ένα brand έχει δηλώσει ότι έχει πραγματοποιήσει έρευνα για σχετικές καταγγελίες και ότι δεν βρήκε στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι Ουιγούροι εργάζονται σε συνθήκες καταναγκασμού.
Photo: Wikipedia topontiki
