H απόφαση του πρώην αρχιμανδρίτη Ανδρέα Κονάνου να παραιτηθεί προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων - Η πορεία του «παλιομοδίτη» κληρικού που χειροτονήθηκε από τον Χριστόδουλο και η μετάλλαξή του σε μοντέρνο influencer με χιλιάδες ακολούθους.
«Σήμερα, 24/8/20, υπέβαλα στην ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών την παραίτησή μου από τις τάξεις του Κλήρου, και έγινα πάλι ένας απλός πολίτης αυτού του κόσμου. Πλέον, είμαι “σκέτο”, ο Ανδρέας Κονάνος… Οι λόγοι της αποχώρησής μου είναι αρκετοί και δεν θα αναλυθούν σήμερα εδώ».
Είκοσι χρόνια ιερατικής ζωής συνοψισμένα σε λίγες μόλις αράδες με την επισήμανση «σκέτο» να κλείνει μάλλον άτσαλα τον κύκλο μιας πορείας ταγμένης στον Θεό. Και πιο μετά, ατάκες του στυλ «Δεν κάνουν τα ράσα τον παπά, ούτε και τα ρούχα τον άνθρωπο», «υπογεγραμμένες» τόσο από εκπροσώπους της Εκκλησίας όσο και από πιστούς «ακολούθους» του διάσημου στα social media (και σκέτου πλέον) Ανδρέα Κονάνου να ανοίγουν τον διάλογο - ή τον πόλεμο διφορούμενων συλλογισμών που, όπως πάντα, οδηγούν στο πουθενά και στο παντού.
Στη ζωή άλλωστε όλα εξαρτώνται από την οπτική γωνία που έχεις μάθει να κοιτάζεις τα πράγματα και από την ικανότητα να βλέπεις τους ανθρώπους.
Το χάρισμα της επικοινωνίας
Αν ο Ανδρέας Κονάνος, υπό τον τίτλο του αρχιμανδρίτη, υπήρξε για κάτι γνωστός και ιδιαίτερα αγαπητός στο ευρύ κοινό, το οποίο αγγίζει τους 300.000 ακολούθους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αυτό ήταν σίγουρα ο διαφορετικός έως και αντισυμβατικός τρόπος με τον οποίο είχε οικοδομήσει το προφίλ του.
Με ένα βιογραφικό που κλείνει μέσα του από σπουδές Θεολογίας έως και «περγαμηνές συμβούλου διατροφής», με πολυετή διδασκαλία σε λύκεια, με ταξίδια σε ολόκληρο τον κόσμο, με βιντεάκια η εκκίνηση των οποίων συνοδεύεται από φράσεις του τύπου «Ελα, πώς πάμε; Πώς πάει η ζωή σου;», με υπαρξιακές αναζητήσεις σε μια οδυνηρά ανύπαρκτη ευδαιμονία, με μια πένα κοφτερή σαν μαχαίρι και συνάμα τρυφερή σαν πούπουλο, και με μια αμεσότητα που θα ζήλευαν ακόμη και οι πιο δεινοί επικοινωνιολόγοι, ο Ανδρέας Κονάνος κατάφερε στα 20 χρόνια της ιερατικής πορείας του να καταπλήξει τα πλήθη μαγνητίζοντας χιλιάδες πιστούς που (επι)κοινώνησαν (σ)το όνομά του σε κάθε γωνιά της χώρας.
Στην προσωπική του σελίδα στο Facebook ο Ανδρέας Κονάνος έχει περισσότερους από 300.000 ακολούθους
Θα ’θελες να είναι φίλος σου. Να σου λέει όποτε σε πιάνουν οι μαύρες σου «Μη στεναχωριέσαι για βλακείες. Γενικώς, τα περισσότερα είναι βλακείες!», να σε συμβουλεύει στα λαβωμένα coup de foudre: «Και στον πιο μεγάλο έρωτα, κράτα κάτι και για σένα! Βασικά το κέντρο σου! Αυτό να το ελέγχεις πάντα εσύ. Για κάθε ενδεχόμενο!... Υπήρχε ζωή και πριν από την κάθε… Ελενίτσα. Υπήρχες και ζούσες και πριν γνωρίσεις τον… Βασιλάκη! Επιστράτευσε τη λογική σου και σύνελθε! Είναι τόσο όμορφη η ζωή, σε περιμένουν τόσες “πορτοκαλιές” που κάνουν πορτοκάλια, μα εσύ κόλλησες! Ξεκόλλα!», να σου επαναλαμβάνει ξανά και ξανά: «Μη συγκρίνεσαι με άλλους! Η πορεία σου σ’ αυτόν τον πλανήτη είναι ξεχωριστή, μοναδική και ιδιαίτερη... Είσαι αστέρι... Ναι, εσύ!!!», κι εσύ (ναι, εσύ!) να αισθάνεσαι τίγκα στην ένεση αυτοπεποίθησης! Και αν πάλι είσαι γονιός, θα ευχόσουν κάθε φορά που τα νεύρα σου θυμίζουν τσατάλια ή κρόσσια από τις αταξίες των παιδιών, να στέκει δίπλα σου και να σου διαβάζει με ήρεμη φωνή αποσπάσματα από το βιβλίο του «Ζακέτα να πάρεις»:
«Προσπέρνα τα νεύρα και τους θυμούς του άτακτου παιδιού σου και δες την ψυχή του που δοκιμάζεται, που μεγαλώνει, που ψάχνεται και προβληματίζεται για όλα. Μάθε να βλέπεις “βαθιά”. Πίσω από καβγάδες, να διακρίνεις τις φοβίες του. Πίσω από βρισιές και φωνές, τη μοναξιά του. Πίσω από το αλλοπρόσαλλο “φαίνεσθαι”, την ψυχική του ομορφιά... Προσωπικά, δεν με φοβίζουν τα “κακά” παιδιά. Αυτά υπήρξαν οι καλύτεροι μαθητές μου όταν για είκοσι χρόνια δίδασκα στο Λύκειο. Μερικές φορές ανησυχώ περισσότερο για τα “καλά” παιδιά, όταν αυτή η “καλοσύνη” τους δεν είναι καρπός μιας αφομοιωμένης αγωγής, μα αποτέλεσμα πυγμής, σκληρής πειθαρχίας και τυπικών σχέσεων που δεν αγγίζουν το μέσα κόσμο και το βάθος της καρδιάς τους.
Σε σχέση μ’ αυτή την καλουπωμένη συμπεριφορά, τα “κακά” παιδιά είναι τα καλύτερα, διότι κρατούν ακόμα τον αρχετυπικό, ακατέργαστο αυθορμητισμό και την αλήθεια του ήθους και ύφους τους. Αρα, μπορούμε να επενδύσουμε πολύ και σε αυτά, με προσδοκίες και όνειρα. Αρκεί οι μεγαλύτεροι να διαθέτουμε ποιότητα, καλλιέργεια, αληθινή σοφία και εσωτερική συγκρότηση».
Ενας άλλος άνθρωπος...
Αν ρίξει κάποιος μια ματιά στην προ εικοσαετίας εικόνα του πρώην αρχιμανδρίτη Ανδρέα Κονάνου, το πιο πιθανό είναι πως δεν θα βρει καμία ομοιότητα με αυτή του σήμερα - όχι λόγω της φθοράς του χρόνου, αλλά μιας οικειοθελούς αποποίησης του παλιού του ιερατικού εαυτού.
«Λιγομίλητος», «σοβαρός», «παλιομοδίτης» είναι μερικοί μόνο από τους χαρακτηρισμούς που του αποδίδουν πρόσωπα που τον γνώρισαν στα πρώτα βήματα της πορείας του στους κόλπους της Εκκλησίας.
Εκείνα τα χρόνια, σύμφωνα με μαρτυρίες, έκρυβε το πρόσωπό του πίσω από μια μακριά γενειάδα και τα μαλλιά του μέσα σε ένα σκουφάκι όμοιο με εκείνο των μοναχών. Δεν μιλούσε ποτέ για την προσωπική του ζωή, κανείς δεν ήξερε κάτι παραπάνω πέρα από το ότι γεννήθηκε στο Μόναχο και αποφάσισε να γίνει κληρικός λίγο πριν από το 2000. Συγκεκριμένα, το 1999 χειροτονήθηκε διάκονος και έναν χρόνο αργότερα πρεσβύτερος, με τον τότε Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο να μιλά για εκείνον με τα θερμότερα λόγια.
Μετά από σχεδόν πέντε χρόνια, ωστόσο, η εμφάνισή του άρχισε σταδιακά να αλλάζει, σαν να αφαιρούσε από πάνω του πράγματα που περίσσευαν. Εκοψε το μικρό κοτσάκι της πλούσιας κόμης του, έβγαλε τον σκούφο του ασκητή, άφησε μια υποψία γενειάδας, μέχρι που σιγά-σιγά μεταμορφώθηκε σε έναν νέο άνθρωπο.
Την ίδια περίοδο διψούσε για επικοινωνία και για οτιδήποτε είχε σχέση με την τεχνολογία. Αντάλλασσε με τους πιστούς τηλέφωνα και διευθύνσεις, ανέβαζε τις ομιλίες του στο Διαδίκτυο, τις οποίες εν συνεχεία παρακολουθούσε διορθώνοντας ατέλειες και λάθη, «κήρυττε» τα αγαθά της τεχνολογίας ως εργαλεία μετάδοσης του λόγου του Θεού σε όλα τα σπίτια, έγινε ένας υπερμοντέρνος πνευματικός που ακόμη και μπροστά στο ενδεχόμενο μιας έκτρωσης δεν απαντούσε «Κάνε ό,τι σε φωτίσει ο Θεός» αλλά «Πήγαινε και κάν’ την».
Η ανοχή του ξεπερνούσε κατά πολύ εκείνη της Εκκλησίας, είχε ωστόσο δίπλα του έναν κόσμο που δεν έπαυε να μαγεύει αναμειγνύοντας τον λόγο του Θεού με το θέλημα των θνητών. Σε αυτό βοήθησε και μια εκπομπή του στον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Μητροπόλεως Πειραιώς, από την οποία τον έπαυσαν το 2014 με την «κατηγορία» πως δεν χρησιμοποιούσε τη δυναμική των ερτζιανών για να κηρύττει τον λόγο του Χριστού αλλά για να διευρύνει τον κύκλο των συναναστροφών του.
Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα όμως ο Ανδρέας Κονάνος έγινε λαοπρόβλητος, ζήτησε ειδικές άδειες για ομιλίες στο εξωτερικό, μίλησε παντού, έγραψε βιβλία, οι ακόλουθοί του αυξάνονταν μέρα με τη μέρα, μαζί τους μοιράστηκε ιστορίες από την καθημερινότητά του, κοινοποίησε τα συναισθήματά του όπως ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας, ο κόσμος βρήκε αποκούμπι στις ανησυχίες του, φίλο στη μοναξιά του, και κυρίως σύμμαχο στις αποφάσεις του.
Ο αρχιμανδρίτης Ανδρέας Κονάνος δεν ήταν ένας συνηθισμένος ιερέας και, όπως καθετί ασυνήθιστο, έγινε στήριγμα των πολλών σε μια εποχή όπου ελάχιστοι αρκούνται στα λίγα - ακόμη και όταν τα κηρύττουν στο όνομα του Θεού...
«Πόλεμος» στο Facebook
Πανικός. Μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η αντίδραση των ακολούθων του Ανδρέα Κονάνου μετά την ανακοίνωση της αποχώρησής του από την ιερατική ζωή. Τα σχόλια αμέτρητα, με τις ευχές για την καινούρια του ζωή να ξεπερνούν κάθε φαντασία.
Κάποιοι μίλησαν για δεσμά και λογοκρισία από τα οποία ο Ανδρέας Κονάνος είναι πλέον ελεύθερος. Αλλοι σημείωσαν πως δεν είναι ανάγκη να είναι κάποιος ιερέας «για να φτάσει στη θέωση», ενώ κάποιοι τρίτοι επεσήμαναν ότι θα παραμείνει για πάντα «Ο πατέρας Ανδρέας της καρδιάς μας». Κάποιοι απογοητεύτηκαν μιλώντας για προδοσία από την πλευρά του μπαίνοντας σε ευθεία αντιπαράθεση με όσους υποστήριξαν ότι «η Εκκλησία έχασε έναν ιερέα που δεν εκτίμησε».
Στους κύκλους της Εκκλησίας δεν θα μπορούσε να υπάρξει σιωπή, δεν θα ήταν δίκαιο για κανέναν. Αρκετοί ήταν εκείνοι που έκαναν λόγο για μία «εδώ και καιρό ειλημμένη απόφαση», καθότι στο ημερολόγιο που εκδίδει κάθε χρόνο ο Ανδρέας Κονάνος για το έτος 2020-2021 είχε παραλείψει την ιδιότητα του κληρικού. Αιτία, κάποια επιχειρηματικά σχέδια που αφορούν στο life coaching κάπου στον Λυκαβηττό.
Περισσότεροι ακόμη είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο Ανδρέας Κονάνος «ήταν κληρικός και όχι life coach και η δουλειά του ήταν να κηρύττει τον λόγο του Χριστού κaι όχι... Ανδρέα Κονάνο!». Για τους ίδιους ανθρώπους, η Εκκλησία δεν αποτέλεσε για τον Ανδρέα Κονάνο τίποτα παραπάνω από «ένα εφαλτήριο απογείωσης της μπίζνας του».
Οπως αναφέρουν συγκεκριμένα, «κάθε φορά που τον καλούσαν ενορίες και μητροπόλεις για να μιλήσει, ταυτόχρονα με τις διαλέξεις πουλούσε και τα βιβλία του στους πιστούς βάζοντας, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, τον όρο να αγοράσει υποχρεωτικά ο ναός ή η μητρόπολη τα βιβλία που θα περίσσευαν... Επίσης διοργάνωνε συστηματικά διαλέξεις σε ενορίες και μητροπόλεις της Εκκλησίας της Κύπρου, μετατρέποντας την εν λόγω πρακτική σε ένα πραγματικό χρυσωρυχείο. Μέσα από την Εκκλησία έχτισε ένα ισχυρότατο brand name που αποφάσισε πλέον να αξιοποιήσει αλλού».
Πέρα από τα παραπάνω, ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσαν επίσης τα λόγια του επικοινωνιολόγου και εξ απορρήτων του Μακαριστού Χριστόδουλου Σωτήρη Τζούμα, ο οποίος σε κείμενό του με τίτλο «Δεν χάθηκε το παν επειδή πρόδωσε τον Χριστό ένας ακόμη Ιούδας» έγραψε μεταξύ άλλων:
«Ως κεραυνός εν αιθρία έπεσε η είδηση για τον μέχρι χθες κληρικό Ανδρέα Κονάνο, που πέταξε στην κυριολεξία τα ράσα του. Προσωπικά δεν ξαφνιάστηκα. Θεωρώ αναμενόμενο τέτοιου είδους φούσκες να σκάνε ξαφνικά... για διάφορους λόγους! Τα φρουτάκια εποχής έχουν μικρή διάρκεια... Πρόκειται για πρόσωπα που φιλοσοφούν άνευ σοφίας, θεολογούν άνευ Χριστού και Θεολογίας και έχουν καταληφθεί από έναν ιδιότυπο ναρκισσισμό βλέποντας το απατηλό είδωλο στον καθρέφτη τους ως έναν νέο μεσσία.
Νάρκισσοι και φιλοτομαριστές που θεωρούν ότι η Εκκλησία τους οφείλει και όχι αυτοί στην Εκκλησία! Τι σημασία έχει αν τα λέγαμε και τα ξαναλέγαμε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι θα έλθει η ώρα που θα γίνουν οι αποκαλύψεις τους. Και τότε θα καταλάβουμε το λάθος που κάναμε να ακούμε και να ακολουθούμε τέτοιους ανθρώπους. Η διδασκαλία του Ευαγγελίου δεν είναι ένα μπουκέτο από ωραία άνθη. Είναι θέση και στάση ζωής. Και αυτοί διέθεταν μόνο το περιτύλιγμα. Δεν νιώθουμε φυσικά δικαιωμένοι με την εξέλιξη, αλλά μένουμε με την πικρία…
Τι έπαθε ξαφνικά ο νεογκουρού ρασοφόρος “σκέτος” Ανδρέας Κονάνος και “θυμήθηκε ” ότι “Κάτι πολύ σημαντικό τελειώνει. Κάτι καινούργιο αρχίζει”! Και τι είναι κύριε “σκέτε” Ανδρέα Κονάνε η ιερωσύνη; Κύκλος σπουδών ή εργασιών που ολοκληρώθηκε; Ιδιωτική επιχείρηση πού την έκλεισες στην εφορία; Κάποιο έργο που περατώθηκε; Υπαλληλική θέση που εγκαταλείπεις λόγω προαγωγής; Ή μήπως τα ράσα είναι ρούχα που σε στένεψαν; Τi ήταν η ιερωσύνη και η Εκκλησία για σένα, ένα πεδίο δόξης λαμπρόν ώστε να δημιουργήσεις ένα ικανοποιητικό πελατολόγιο για την επόμενη “δουλειά” σου; Πάτησες πάνω στην ιερωσύνη για να φτιάξεις το δικό σου φαν κλαμπ, να πολλαπλασιάσεις τους ακολούθους σου στα κοινωνικά δίκτυα και να κάνεις δημόσιες σχέσεις; Τί μασκαριλίκια είναι αυτά! Ενδύονται κάποιοι το τιμημένο ράσο και μετά ανακαλύπτουν ότι αυτό που τους γέμιζε ήταν τα ταξίδια, οι γνωριμίες και η μεγάλη ζωή!!!
Αυτό σήμαινε γι’ αυτούς το ράσο; Oχι δόσιμο στον Θεό; Oχι προσφορά στον “ελάχιστο αδελφό” του Κυρίου; Oχι θυσία; Κι έχεις το θράσος, κύριε “σκέτε” Ανδρέα Κονάνε, να διατυμπανίζεις την αποτυχία σου; Γιατί; Είναι μαγκιά, εμπαιγμός ή θεομπαιξία; Κρίμα! Κρίμα! Κρίμα!... Δόξα τω Θεώ που υπάρχουν κληρικοί, αγνοί παπάδες, που αγωνίζονται για την σωτηρία του ποιμνίου τους! Υπάρχουν, ναι, και είναι πολλοί, οι περισσότεροι, που μας παρηγορούν με τις θεϊκές διδαχές, που μας εμπνέουν με την καθάρια ζωή τους και η χριστιανική τους ψυχή αποτελεί πρότυπο για τον λαό του Θεού. Δεν χάθηκε το παν επειδή πρόδωσε τον Χριστό ένας ακόμη σύγχρονος Ιούδας!».
protothema Ρομίνα Ξύδα